Τρίτη 22 Μαρτίου 2011

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΕΝΟΤΗΤΑ 13η

   ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ








ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, << Η ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ>>

,
ΤΕΧΝΗ

Ορισμός 

Τέχνη είναι η συνειδητή ενέργεια, αλλά και η ιδιαίτερη ικανότητα του ανθρώπου για δημιουργία έργων που προκαλούν αισθητική συγκίνηση και αναπτύσσουν προβληματισμό. Μέσω της τέχνης, δεν εκφράζεται μόνο το ιδεώδες του ωραίου, σύμφωνα με την ιδιαίτερη αισθητική του καλλιτέχνη και της εποχής του, αλλά και ένας κοινωνικής υφής προβληματισμός, ανάλογος με τις ιδεολογικές αντιλήψεις, τους κοινωνικούς προσανατολισμούς, τις αξιολογικές προσεγγίσεις του δημιουργού και τις ιδιαίτερες συνθήκες του καιρού του.

Η σημασία της

*      Συμβάλλει στην πνευματική καλλιέργεια του ανθρώπου:
a καλλιεργεί τις πνευματικές δυνάμεις (κρίση, αντίληψη, φαντασία, επινοητικότητα κ.ά.)
a διευρύνει τους πνευματικούς ορίζοντες και τα ενδιαφέροντά του. Τον καθιστά ικανό να προσεγγίσει πολυπρισματικά την πραγματικότητα και να διεισδύει στις εσωτερικές πτυχές της.

*      Αναπτύσσει την αισθητική του:
a διαμορφώνει το αισθητικό κριτήριο, τη δυνατότητά του, δηλαδή, να αποτιμά ορθά τα καλλιτεχνικά ερεθίσματα
a καλλιεργεί την αίσθηση του ωραίου, του μέτρου, της συμμετρίας και της αρμονίας
a διδάσκει στο άτομο να βλέπει τα πράγματα μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα που ξεφεύγει απ’ τη χρηστική αντίληψη της ζωής.

*      Σημαντική είναι η επίδρασή της στην κοινωνικοπολιτική ζωή:
a δεν αποτελεί μέσο επικοινωνίας και σύσφιξης των διαπροσωπικών σχέσεων, αλλά προβάλλει και πρότυπα ζωής και συμπεριφοράς, κοινωνικο-πολιτικές αξίες, όπως είναι η ισότητα, η δικαιοσύνη, η ελευθερία, η ειρήνη κ.ά.
a αφυπνίζει τις συνειδήσεις των πολιτών και τους ευαισθητοποιεί για σοβαρά κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα.

*      Επηρεάζει τους ιδεολογικούς προσανατολισμούς του ανθρώπου:
a προβάλλει υψηλές αξίες και ανώτερα ιδανικά
a συντελεί σε μια επανιεράρχηση αξιών και τονώνει την έφεσή του να αγωνιστεί για την πραγμάτωση υψηλών στόχων.

*      Επιδρά θετικά στον ψυχισμό του ατόμου:
a εκλεπτύνει τον ψυχικό κόσμο και εξευγενίζει τα συναισθήματα μέσω της αισθητικής προσέγγισης
a απαλλάσσει από το άγχος της καθημερινότητας και την υπερένταση, λειτουργώντας ως μορφή εκτόνωσης που απελευθερώνει από την εσωτερική πίεση και ένταση
a προκαλεί την κάθαρση στο δημιουργό και το δέκτη.

*      Αποτελεί μέσο που εκφράζει την ιδιαιτερότητα της προσωπικής δημιουργίας:
a αναδεικνύει τις ιδιαίτερες κλίσεις και ικανότητες του ατόμου
a ικανοποιεί την ανάγκη του ανθρώπου να εξωτερικεύει τις ιδέες και τις ανησυχίες του, να αισθητοποιεί τα οράματά του.

*      Συμβάλλει στην ηθική αρτίωση του ανθρώπου:
a προβάλλει ανθρωπιστικές αξίες και πρότυπα ηθικές ζωής
a απαθανατίζει τις μεγάλες ηθικές πράξεις.

*      Η τέχνη κάθε λαού αποτελεί το κυριότερο στοιχείο της φυσιογνωμίας και της πολιτιστικής του ταυτότητας:
a τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα ενός λαού αντιπροσωπεύουν την ιδιαίτερη αισθητική του και χαρακτηρίζουν την ποιότητα του εθνικού του πολιτισμού
a η λαϊκή κυρίως τέχνη εκφράζει την πολιτιστική ταυτότητά του.

*      Ευνοεί τη επικοινωνία των λαών:
a καταλύει τα τοπικά όρια· είναι διεθνής γλώσσα με διαχρονική αξία
a συμβάλλει στη διαμόρφωση πνεύματος οικουμενικής συνείδησης.

Λόγοι απομάκρυνσης του ανθρώπου απ’ την τέχνη

*      Η εποχή μας είναι αντιπνευματική λόγω του μονομερούς προσανατολισμού του σύγχρονου ανθρώπου:
a υλικός ευδαιμονισμός, υπερεργασία, έλλειψη ελεύθερου χρόνου, διάθεσης, καθαρού πνεύματος
a χρησιμοθηρική αντίληψη της ζωής
a ο σύγχρονος άνθρωπος θέλει να ¨έχει¨ και όχι να ¨είναι¨.

*      Η σύγχρονη τέχνη είναι, αρκετές φορές, ακατανόητη για το μέσο άνθρωπο:
a απουσία καλλιτεχνικής παιδείας και αισθητικής αγωγής στο πλαίσιο της εξειδικευτικής τεχνοκρατικής εκπαίδευσης
a ελιτισμός
a μορφές τέχνης από σχολές και τάσεις με ειδικούς κώδικες, θεωρίες (σουρεαλισμός κ.λπ.) που δυσχεραίνουν την επικοινωνία πομπού – δέκτη.

*      Η έλλειψη αναγκαίου αριθμού χωρών καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης.

*      Υπερπροβολή από τα ΜΜΕ χαμηλής ποιότητας έργων που δε σχετίζονται με την πραγματική τέχνη.
*      Η εμπορευματοποίηση της τέχνης:
a αδυναμία ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων να παρακολουθούν έργα υψηλής ποιότητας
a υποβάθμιση της ποιότητάς της.

Η ποίηση

*      Είναι μέσο με το οποίο ο άνθρωπος εκφράζει τον εσωτερικό του κόσμο και εξωτερικεύει τους προβληματισμούς, τις ανησυχίες, τους φόβους, αλλά και τις ελπίδες, τα οράματά του.

*      Συντελεί στην πνευματική καλλιέργεια, αφού διευρύνει τους προβληματισμούς και ανοίγει νέους ορίζοντες στη σκέψη.

*      Βοηθά το άτομο να αποκτήσει μία άλλη θέση του κόσμου, μία διαφορετική οπτική με την καλλιέργεια της ευαισθησίας.

*      Εμπνέει την καλαισθησία, τα ευγενικά και εκλεπτυσμένα συναισθήματα.

*      Με τη συνυποδηλωτική λειτουργία της γλώσσας, τον ελλειπτικό λόγο, την εικονοπλαστική και τα άλλα εκφραστικά μέσα αναπτύσσει τη φαντασία.

*      Αναβαθμίζει το αισθητικό και το γλωσσικό κριτήριο του ανθρώπου.

*      Αποτελεί το καταφύγιο της ψυχής αφού:
a ευνοεί την ενδοσκόπηση
a συντροφεύει το άτομο σε στιγμές μοναξιάς και προσωπικής δοκιμασίας.

*      Με τον κοινωνικό της χαρακτήρα αναδεικνύει τα σοβαρά προβλήματά του ανθρώπου και ενεργοποιεί τις συνειδήσεις για την αντιμετώπισή τους.